โอปอ (Opal)

โอปอเป็นอัญมณีที่สามารถแสดงปรากฏการณ์ทางแสงแบบเหลือบเล่นแสง (Play of color) มีลักษณะของหย่อมสีที่เปลี่ยนสีได้เมื่อพลิกพลอยไปมา ไม่ใช่โอปอทุกชิ้นจะแสดงลักษณะเหลือบเล่นแสง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับโครงสร้างของโอปอแต่ละชิ้น
โอปอเป็นแร่อสัณฐานมีองค์ประกอบเป็นซิลิกาทรงกลม (silica sphere: SiO2) และมีน้ำแทรกอยู่ระหว่างซิลิกาทรงกลมร้อยละ 3 ถึงร้อยละ 10 โดยน้ำหนัก หากซิลิกาทรงกลมมีขนาดที่เหมาะสมและเรียงตัวกันอย่างเป็นระเบียบจึงแสดงลักษณะเหลือบเล่นแสง ขนาดที่พบบ่อยคือ 1 ถึง 5 กะรัต โอปอมีหลากสีทั้งไม่มีสีถึงสีอ่อนมาก (colorless) ชมพู เหลือง ส้ม แดง น้ำตาล ฟ้า เขียว นิยมเจียระไนแบบหลังเบี้ย
โอปอมีชื่อทางการค้าหลายอย่างตามลักษณะเนื้อและการเล่นสี เช่น
โอปอมีค่า (Precious Opal) เป็นโอปอที่แสดงปรากฏการณ์เล่นสีเป็นประกายคล้ายสีรุ้ง สามารถเปลี่ยนสีได้เมื่อทำการหมุนพลอยไปมาในทิศทางต่างๆ ปรากฏการณ์เล่นสีของโอปอนี้มีชื่อเรียกว่า โอปอเลสเซนต์ (Opalescence) หรือ การเล่นสี (Play of color) โอปอที่จัดว่าเป็นเพรซเชียสโอพอล ได้แก่ โอปอแมทริกซ์ (Matrix Opal) ส่วนที่เล่นสีของโอปอจะแทรกอยู่ตามรอยช่องว่าง หรือรูพรุนในเนื้อหิน
โบวเดอร์โอปอ (Boulder Opal) ชื่อเรียกของโอปอที่แทรกอยู่ตามหิน (มีเนื้อโอปอมากกว่าหิน) แสดงลักษณะการเล่นสี
โฮยาไลต์ (Hyalite) โอพอลใสไม่มีสี เนื้อสะอาดคล้ายหยดน้ำและแสดงเหลือบสีน้ำเงินที่ผิว

โอปอธรรมดา (Common Opal); Potch Opal โปร่งแสงถึงทึบแสง ไม่แสดงลักษณะเหลือบเล่นแสง
Common Opal มีชื่อเรียกอื่นตามสีพื้น เช่น สีขาว : milk opal
Common opal แสดงลักษณะแถบสี : onyx opal
Common opal สีเหลือง วาวคล้ายไข : wax opal
Common opal สีเขียว : Prase opal โอปอเขียว
ไฮโดรเฟน (Hydrophane) โอปอสีขาวขุ่น เนื้อโปร่งแสงหรือเกือบโปร่งใสได้เมื่อนำไปจุ่มลงในน้ำ
White opal สีพื้นสีขาว โปร่งแสงถึงกึ่งโปร่งแสง เหลือบเล่นแสง
Black opal สีพื้นสีดำ สีมืด เช่น เทาเข้ม น้ำเงิน เขียว โปร่งใสถึงทึบแสง เหลือบเล่นแสง
Fire opal โอปอไฟ โปร่งใสถึงกึ่งโปร่งใสสีเหลือง ส้ม แดง หรือสีน้ำตาล แสดงลักษณะเหลือบเล่นแสงหรือไม่แสดงก็ได้ อาจเรียกว่า Mexican opal; gold opal; sun opal ชนิดที่สีพื้นสีแดง เรียก cherry opal
Jelly opal; Water opal โอปอน้ำ โปร่งใสถึงกึ่งโปร่งใส ไร้สี แสดงลักษณะเหลือบเล่นแสงหรือไม่แสดงก็ได้